İşçinin İşverene Verdiği Zararlardan Sorumluluğu
İşçinin ‘şverene verdiği zararlardan sorumluluğu için şççinin iş sözleşmesini ihlal edip etmediğinin tespitinde, sadece asli edim yükümlülükleri değil, kanundan veya dürüstlük kuralından doğan yan edim yükümlülükleri ile yan yükümlerin de dikkate alınması gerekir.
“İşçinin sorumluluğu” başlıklı TBK md.400 hükmü şöyledir; “İşçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur. Bu sorumluluğun belirlenmesinde; işin tehlikeli olup olmaması, uzmanlığı ve eğitim gerektirip
gerektirmemesi ile işçinin işveren tarafından bilinen veya bilinmesi gereken yetenek ve nitelikleri göz önünde tutulur.”Bu düzenleme, borcun hiç veya gereği gibi ifa edilmemesini düzenleyen TBK md.112’nin özel bir türüdür.
İşveren, işçinin sözleşmeyi ihlal ettiğini ve uygun illiyet bağını ispat etmesi halinde, işçi kendisine kusur yüklenemeyeceğini ispat edememesi halinde zarardan sorumlu olacaktır. İşçinin TBK md.400’e göre sorumlu olması için, sözleşmeyi ihlal eden fiilin yanında, işverenin bu nedenle uğradığı zararın varlığının ispatı yeterlidir. Bu zarar “Sözleşmeye Aykırılıktan” doğan zarar olduğundan; menfi veya müspet zarar olabileceği gibi, fiili zarar ve mahrum kalınan kar şeklinde de ortaya çıkabilir.
Sözleşmeye aykırılık olması nedeniyle, işçinin sözleşmeden doğan yükümlülüğünü ihlal ettiğini ispat etmesi gereken işverendir. Buna karşılık, borçlunun kusurlu olduğu karine olarak kabul edildiğinden (TBK md.112, 400) sözleşye aykırı davrandığı iddia edilen işçinin kusursuz olduğunu kendisinin ispatlaması gerekir. Bu nedenle öncelikle işverenin, işçinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ihlal ettiğini ispat etmesi, bu ispat üzerine işçinin söz konusu ihlalin kusurundan kaynaklanmadığını ispat etmesi gerekecektir.
İçinin iş sözleşmesini ihlal edip etmediğinin tespitinde, sadece asli edim yükümlülükleri değil, kanundan veya dürüstlük kuralından doğan yan edim yükümlülükleri ile yan yükümlerin de dikkate alınması gerekir. (Y9HD, 12/05/2008, 35915/12012; BAYCIK, sf.37)
Hakim zarar miktarını belirlerken TBK md.400/2 ve 51/1’de belirtilen kriterleri dikkate alacaktır.
Oluşan zarar sonucu sigorta tarafından işverene ödenen bir bedel varsa, işverenin zararından düşülecektir.
Son olarak, Pazarlamacı ile ilgili TBK md.451 hükmünü belirtmekte fayda görüyorum:
“Pazarlamacıların, müşterilerin ödememelerinden veay diğer yükümlülüklerini ifa etmemelerinden sorumlu olacağına ya da alacağın tahsili için yapılacak masrafları tamamen veya kısmen karşılayacağına ilişkin anlaşmalar, kesin olarak hükümsüzdür.
Pazarlamacı, kendi müşteri çevresiyle işlem yapıyorsa, müşterilerin borçlarını ifa etmemesi durumunda, işverenin her bir işlemde uğrayacağı zararın dörtte birini geçmemek üzere karşılamayı, uygun bir ek komisyon kararlaştırılması koşuluyla yazılı olarak üstlenebilir.
Sigorta sözleşmelerinde aracılık yapan pazarlamacılar, bir primin tamamının veya bir kısmının ödenmemesi sebebiyle, bunun tahsili için dava veya icra takibi yoluna başvurulması durumunda, bu amaçla yapılacak masrafların en çok yarısını karşılayacaklarını, yazılı olarak istlenebilirler.”
Kaynak :
http://www.tahtakiran.net
Yrd.Doç.Dr. Gaye Baycık’ın “Türk-İsviçre Hukukunda İşçinin Hukuki Sorumluluğu” eserinden alınmıştır. (Yetkin Yayınları, Ankara, 2015)
Av. Dr. Serdar TAHTAKIRAN
- SWOT Analizi Sonuçlarını Stratejiye Dönüştürmek: TOWS Analizi ile Kapsamlı Yol Haritası
Bir SWOT analizi yaparak işletmenizin güçlü yönlerini (Strengths), zayıf yönlerini (Weaknesses), fırsatlarını (Opportunities) ve tehditlerini (Threats) belirlediniz. Harika. Ancak asıl değer, bu sonuçları eyleme dökmekte saklı. SWOT çıktılarının masa üstünde kalmaması, doğrudan işletmenizin büyümesi ve sürdürülebilirliği için stratejilere dönüşmesi gerekir. İşte burada TOWS analizi devreye girer. SWOT Sonuçlarınızı Önceliklendirdikten Sonra Ne Yapmalısınız? Önce SWOT analizinizdeki… Daha fazla okuyun: SWOT Analizi Sonuçlarını Stratejiye Dönüştürmek: TOWS Analizi ile Kapsamlı Yol Haritası - Daha Etkili Beyin Fırtınası İçin 7 Teknik
Ekip çalışmasının olduğu her yerde fikir alışverişi kadar, zaman zaman kaçınılmaz çatışmalar da vardır. Ancak doğru yaklaşımlar benimsendiğinde hem çatışmalar hızla çözülebilir hem de işbirliği gücünüz artar. İşte beyin fırtınası ve grup projelerinde daha etkili sonuçlar almak için 7 güçlü teknik: 1. Çatışmaları Hızla Çözün Grup projelerinde çatışmalar genellikle duygusal, dramatik ve yorucu olabilir. Ancak… Daha fazla okuyun: Daha Etkili Beyin Fırtınası İçin 7 Teknik - İlk Kez Yönetici Olanlara Yönetici Özellikleri Dersi:
1. Herkes Yönetici Olmak İstemez (Ve Olmamalıdır) Yönetici olmak, ebeveyn olmak gibidir. Çok büyük bir sorumluluğu beraberinde getirir. Herkes bu sorumluluğu almak istemez ve açıkçası almamalıdır da. Unutmayın: Harika bir bireysel katkı sağlayan kişi, her zaman iyi bir yönetici olacak diye bir kural yok. Yönetim tamamen farklı bir yetkinlik seti gerektirir. 2. Ekibinle Empati Kurmak… Daha fazla okuyun: İlk Kez Yönetici Olanlara Yönetici Özellikleri Dersi: - İşe İade Davalarıİşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, iş güvencesinde aranan 30 işçi sayısı hesaplanırken, bu işkollarında çalışan işçilerin toplam sayısına göre belirlenir. İşe iade davasının konusu olan iş güvencesi kavramı, işçi ile işveren arasındaki çalışma ilişkisinin varlığını korumayı amaçlamaktadır. Günümüzde işçinin yaptığı işin, kişiliği ile yakın ilişkili olduğu kabul edilmektedir. İktisadi liberalizmin gereği olan… Daha fazla okuyun: İşe İade Davaları
- İşverenin İş Kazasından Sorumluluğuİşverenin işçiyi gözetme borcu çok geniş kapsamlı bir borçtur. Bu borcun esas kapsamı, işçinin yaşam, sağlık ve beden bütünlüğünün korunmasıdır. İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması zorunluluğu, işverenin işçiyi gözetme borcunun başlıca yükümlülüğüdür. İşverenin işçiyi gözetme borcunu yerine getirmemesi nedeniyle ortaya çıkan iş kazası veya meslek hastalığında sorumluluk işverenin olacaktır. Burada önemli nokta; işverenin… Daha fazla okuyun: İşverenin İş Kazasından Sorumluluğu