İçindekiler
Çalışanın iş yerinde, asgari düzeyde beklentilerin karşıladığı durumlarda, çalışanın iş yerinden ayrılma ihtimalini azalmaktadır. Çalışanın beklenti kavramı maddi ve manevi olarak iki bölüm halinde düşünebiliriz.
Çalışanı İstifaya zorlayan Sebepler arasında, maddi (iş ile ücret arasındaki orantı, sosyal haklar, v.s.) beklentiler ağır basmaktadır. Bu doğal bir durumdur çünkü bireyin amacı öncelikle hayatını idame ettirmek daha sonra da refah düzeyini yükseltmektedir. Bunun yanı sıra, bireyin çalıştığı şirkette manevi (takdir görme, hafta tatillerine riayet, fazla mesainin uzunluğu, v.s.) tatmini de sağlıyor olması önemlidir.
İstifaya Zorlayan Sebepler Neler?
Dolayısı ile çalışan bireyin, yukarıda da belirtildiği üzere, asgari oranda beklentileri karşılanıyorsa istifa etmenin bir anlamı olmayacaktır. Ancak bireyi istifa noktasına getirecek pek çok farklı durum olabilir. İstifaya zorlayan sebepleri sıralamak gerekirse ;
- Bireyin hayatındaki yapısal değişiklikler, (taşınma mecburiyeti, hastalık, v.s.)
- İş yerinde meydana gelen yapısal değişiklikler, (şirketin konumunda değişiklik, v.s.)
- Psikolojik yıldırma/şiddet (mobbing)
- Şirket politikalarındaki belirsizlik ve düzensizlik
- Diğer çalışanlar veya yöneticiler ile geçinememe
- Şirkette yükselme şansının olmaması
- Maddi tatminsizlik
Yukarıda belirtilen istifaya zorlayan maddeler ilk iki madde haricinde, diğer durumlardan biri veya birkaçı aynı anda oluştuğunda, istifa kararı verilmeden önce alternatife adımlar atılabilir. Hızlı ve aşırı duygusal kararlar vermek yerine, oluşabilecek sonuçların en azında bir kısmını öngörmeye çalışmak ki bütün olasılıkları hesaplamak mümkün değildir – ve karar alırken bu sonuçların farkında olarak adım atmak kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayabilir.
İstifa etmek, bazı durumlar hariç ( 1999 ve öncesi SGK girişli olunması, kadın çalışanlar için evlendikten en geç 360 gün içerisinde işten ayrılabilme, gibi) Kıdem Tazminatı hakkından vazgeçmek anlamına gelmektedir. Bu durumda, çalışılan yıl üzerinden hesaplanan ( Ocak – Haziran 2019 dönemi için tavan 6.017,60 TL’dir) kıdem tazminatından, örneğin üç yıl için ve brüt 5.000 TL ücret karşılığı olarak yaklaşık 15.000 TL’den vazgeçmiş olursunuz.
İstifa Etmeden Önce Gözden Geçirmeniz Gerekenler Neler?
Psikolojik baskı durumlarında, yöneticiniz ile konuşmayı denemek bir çözüm olabilir. Eğer çözüm olmuyor ve bunu kanıtlayabiliyorsanız konuyu resmi mercilere taşıma hakkınız bulunmaktadır.
Şirket yönetimi, daha önce verilmiş hakları gerekçe göstermeden geri alıyor, ya da şirket için uygulamaları sürekli çalışan aleyhine değiştiriyorsa, yine öncelikle yöneticiniz ile görüşülmelidir. Ancak, bazı durumlarda şirket politikalarının yeniden düzenlemesi genel anlamda faydalı olacak değişiklikler içerebilir. Bu değişimler, çalışanı çok zorlayan değişimler değilse, istifa konusu yapmaya gerek olmayacaktır.
Özellikle meslek hayatının ilerleyen dönemlerinde, maddi olarak tatmin sağlamak çalışan için daha üst sırada yer alır. Benzer tecrübelerin veya iş yüklerin piyasada daha yüksek şekilde ücretlendirdiği durumlarda çalışan için istifa etme nedeni olabilir. (örneğin; vazgeçilen kıdem tazminatı, bir yıl içinde amorti edilebilecek düzeyde ücret alındığı durumlar).
İstifa kararı verildiği anda, yeni iş arayışlarına başlanmalıdır. İş ararken özellikle bağlantılarınızı harekete geçirmek daha doğru iş ve iş yeri bulmanızda fayda sağlayacaktır. Kariyer değiştirmek, özellikle aynı iş yerinde uzun yıllar çalışmış bireyler için kolay alınabilen bir karar değildir. Unutulmamalıdır ki profesyonel olabilmek/düşünebilmek için iş değiştirmek bir gerekliliktir.