Sosyal Güvenlik mevzuatı açısından bakıldığında, ücretlerin banka kanalı ile ödenmesi halinde imza şartı aranmamaktadır. Ücret hesap pusulasının işçiye verildiği ispatlanamadığı takdirde idari para cezası söz konusu olmaktadır.
5510 sayılı Kanun 102/1-e-5. Maddesi’nde “İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan İş Kanunu 37. Maddesinde “İşveren işyerinde veya bankaya yaptığı ödemelerde işçiye ücret hesabını gösterir imzalı veya işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermek zorundadır.
Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir.” Hükmünün ayrıca dikkate alınması gerekir.
37. maddede işçinin imzasından söz etmemekte ise de bu pusulanın verildiğini ispatlama yükümlülüğü işverendedir. Bu nedenle ücret hesap pusulalarının iki nüsha düzenlenmesini, imzanın üstünde, “ücret hesap pusulasının bir örneğini teslim aldım” ibaresinin yazılarak imzalatılması ve bir örneğin özlük dosyasında saklanmasını tavsiye ediyoruz.
Ücret hesap pusulasının işçiye verildiği ispatlanamadığı takdirde idari para cezası söz konusu olmaktadır. İş müfettişleri hesap pusulasının verilmiş olmasını aramaktadır.
Bu konuda ıslak imzanın öneminin ortaya çıktığı diğer bir durum ise işçi ile uyuşmazlık yaşanması ve yargı yoluna gidilmesi halidir.
Ücretlerin bankadan yatırılması halinde banka kayıtları, ödemenin delili olmaktadır; ancak işçiye hangi kalemler için ne ödendiği önem arz etmektedir.
İmzalı ücret bordroları/ hesap pusulaları işçiye yapılan tüm ödemeleri ayrıntılı olarak göstermektedir. Yargıtay yerleşik kararlarına göre imzalı bordro/ hesap pusulasına işçi ihtirazi kayıt koymadan imzaladığında kesin delil kabul edilmektedir. Bu halde bordroda görünenin üzerinde fazla çalışma, Ulusal bayram genel tatil çalışması, hafta tatili çalışması yaptığını kesin delillerle işçi ispatlamak zorunda kalmaktadır. İşveren imzalı olarak bu belgeleri sunamaz ise işçi iddiasını tanık dahil her türlü delil ile ispatlayabilmektedir. Bu anlamda işçiye yapılan her türlü ödeme ve kesintiyi gösteren ücret hesap pusulalarının imzalatılması önem arz etmektedir. İşçiye mail ile iletmek ıslak imza yerine geçmeyecektir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, bankadan ödeme yapıyor olmanıza rağmen işçilerin ücret hesap pusulalarının ayrı ayrı düzenlenmesini(bordro programından alınabilmesi gerekir), ıslak imza alınmasını ve dosyasında saklanmasını önemle tavsiye ediyoruz.
Av. Esma Gülbenk
https://www.gulbenkmusavirlik.com/