İki Faktörlü Motivasyon Teorisi

İki Faktörlü Motivasyon Teorisi (Herzberg)

1959’da davranış bilimci Frederick Herzberg, İki Faktörlü Motivasyon Teorisi veya Motive Edici Hijyen Teorisi önerdi. Herzberg’e göre, memnuniyetle sonuçlanan bazı faktörler varken, memnuniyetsizliği engelleyen başka faktörler de vardır.

Herzberg’e göre, “Memnuniyet” in zıttı “Memnuniyetsizlik” ve “Memnuniyetsizlik” in tersi “Memnuniyetsizlik Yok” dur.

Herzberg bu faktörleri iki kategoriye ayırdı

İki Faktörlü Motivasyon Teorisi
İki Faktörlü Motivasyon Teorisi

Hijyen faktörleri

Hijyen faktörleri, işyerinde motivasyonun varlığı için gerekli olan iş faktörleridir. Bunlar uzun vadede olumlu bir tatmin sağlamaz. Ancak bu faktörler yoksa / bu faktörler işyerinde mevcut değilse, memnuniyetsizliğe yol açarlar. Diğer bir deyişle, hijyen faktörleri, bir işte yeterli / makul olduğunda çalışanları sakinleştiren faktörlerdir. Bu faktörler çalışmak için dışsaldır. Hijyen faktörleri, memnuniyetsizliği önlemek için gerekli olduklarından memnuniyetsizlik faktörleri veya bakım faktörleri olarak da adlandırılır. Bu faktörler iş ortamını / senaryosunu tanımlar. Hijyen faktörleri, bireylerin istediği ve karşılanmasını beklediği fizyolojik ihtiyaçları sembolize ediyordu.

Hijyen faktörleri şunları içerir:

  • Ücret : Ücret paketi veya maaş yapısı uygun ve makul olmalıdır. Aynı alandaki aynı sektördekilerle eşit ve rekabetçi olmalıdır.
  • Şirket Politikaları ve idari politikalar : Şirket politikaları çok katı olmamalıdır. Adil ve açık olmalılar. Esnek çalışma saatleri, kıyafet kuralları, molalar, tatiller, vb. içermelidir.
  • Yan haklar : Çalışanlara sağlık bakım planları (tıbbi talep), aile üyeleri için yardımlar, çalışan yardım programları, vb. sunulmalıdır.
  • Fiziksel Çalışma koşulları : Çalışma koşulları güvenli, temiz ve hijyenik olmalıdır. İş ekipmanları güncellenmeli ve bakımlı olmalıdır.
  • Durum : Çalışanların organizasyon içindeki statüsü muhafaza edilmelidir.
  • Kişilerarası ilişkiler : Çalışanların meslektaşları, amirleri ve astları ile ilişkileri uygun ve kabul edilebilir olmalıdır. Hiçbir çatışma veya aşağılama unsuru olmamalıdır.
  • İş Güvenliği : Organizasyon çalışanlara iş güvenliği sağlamalıdır.

Faktörlü Motivasyon Teorisi faktörleri

Herzberg’e göre hijyen faktörleri motive edici olarak kabul edilemez. Motivasyon faktörleri pozitif tatmin sağlar. Bu faktörler işin doğasında var. Bu faktörler, çalışanları üstün bir performans için motive eder. Bu faktörlere tatmin edici denir. Bunlar, işin gerçekleştirilmesiyle ilgili faktörlerdir. Çalışanlar, bu faktörleri özünde ödüllendirici buluyor. Motive ediciler, ek bir fayda olarak algılanan psikolojik ihtiyaçları sembolize ediyordu.

Motivasyon faktörleri şunları içerir:

  • Tanınma : Çalışanlar, yöneticiler tarafından başarılarından ötürü takdir edilmeli ve takdir edilmelidir.
  • Başarı duygusu : Çalışanlar bir başarı duygusuna sahip olmalıdır. Bu işe bağlıdır. İşte bir çeşit meyve olmalı.
  • Büyüme ve terfi fırsatları : Bir organizasyonda çalışanları iyi performans göstermeye motive etmek için büyüme ve ilerleme fırsatları olmalıdır.
  • Sorumluluk : Çalışanlar işten kendilerini sorumlu tutmalıdır. Yöneticiler onlara işin sahipliğini vermelidir. Kontrolü en aza indirmeli, ancak hesap verebilirliği korumalıdırlar.
  • İşin anlamlılığı : Çalışanın gerçekleştirmesi ve motive olması için işin kendisi anlamlı, ilginç ve zorlayıcı olmalıdır.

İki Faktörlü Motivasyon Teorisi Sınırlamaları

  • İki faktör teorisi durumsal değişkenleri gözden kaçırır.
  • Herzberg, memnuniyet ve üretkenlik arasında bir ilişki olduğunu varsaydı. Ancak Herzberg tarafından yapılan araştırma, memnuniyete vurgu yaptı ve üretkenliği göz ardı etti.
  • Teorinin güvenilirliği belirsizdir. Analiz, değerlendiriciler tarafından yapılmalıdır. Değerlendiriciler, aynı yanıtı farklı şekilde analiz ederek bulguları bozabilir.
  • Kapsamlı bir memnuniyet ölçütü kullanılmadı. Bir çalışan, işinin bir kısmından nefret etmesine / buna itiraz etmesine rağmen işini kabul edilebilir bulabilir.
  • İki faktör teorisi, çalışanların işyerinde memnuniyet ve memnuniyetsizlik kaynakları sorgulandığında doğal tepkisine dayandığından, önyargısız değildir. Ücret yapısı, şirket politikaları ve akran ilişkileri gibi dış faktörlerdeki memnuniyetsizliği suçlayacaklar.
  • Teori mavi yakalı işçileri görmezden geliyor. Bu sınırlamalara rağmen, Herzberg’in İki Faktör teorisi genel olarak kabul edilebilir.

İki Faktörlü Motivasyon Teorisi Çıkarımları

İki Faktör teorisi, yöneticilerin, çalışan memnuniyetsizliğini önlemek için hijyen faktörlerinin yeterliliğini garanti altına almaları gerektiğini ifade eder. Ayrıca yöneticiler, çalışanların çalışmaya ve daha çok ve daha iyi performans göstermeye motive olmaları için işin teşvik edici ve ödüllendirici olduğundan emin olmalıdır. Bu teori, çalışanları motive etmek için iş zenginleştirmeye vurgu yapmaktadır. İş, çalışanın becerilerini ve yetkinliklerini maksimum düzeyde kullanmalıdır. Motivasyon faktörlerine odaklanmak iş kalitesini artırabilir.


  • Altı Sigma Proje Sözleşmesi Nedir?
    Altı Sigma Proje Sözleşmesi, DMAIC (Tanımla, Ölç, Analiz Et, İyileştir, Kontrol Et) döngüsünde, Tanımlama adımında düzenlenir. İndirme Sayısı: 473
  • Beyin Fırtınası Üzerine Yeni Düşünme
    Kuruluşlarla bir inovasyon kültürü ve bir inovasyon süreci uygulamalarına yardımcı olmak için yaptığımız çalışmalarda, çoğu zaman insanların “yaratıcılık”, “yaratıcı düşünme” ve “beyin fırtınası” terimlerinin anlamı ve farklılıkları konusunda kafalarının karıştığını görüyoruz. İndirme Sayısı: 228
  • Kuruluş Performans Ölçümü
    Performans ölçümü, bir kuruluşun ilerlemesini izlemenin hayati bir parçasıdır. Bir kuruluşun gerçek performans sonuçlarının veya sonuçlarının amaçlanan hedeflerine göre ölçülmesini içerir. İndirme Sayısı: 228
  • Başabaş Analizi Nasıl Yapılır?
    Başabaş analizi yapmak, işletmenizin tüm masrafları karşılamasını ve kar elde etmeye başlamasını tam olarak ne zaman bekleyebileceğinizi belirlemek için önemlidir. Bu, herhangi bir başlangıç ​​işinin ilk günlerinde önemli bir kilometre taşıdır. İndirme Sayısı: 336
  • Raporlu İşçi İşten Çıkarabilir mi?
    Normal şartlarda hastalanıp tedavi gören veya raporlu işçi işten çıkarılamaz ama rapor veya tedavi süresi ihbar süresini 6 hafta aşmışsa tazminatı ödenerek çıkarılabilir. Bu durumda ihbar tazminatı gerekmez, kıdem tazminatı ödemek gerekir. İndirme Sayısı: 934